پروژه ایران
: چگونه می‌توان شاد بود و طولانی زندگی کرد؟ ژاپنی‌ها این راز را در «ایکیگای» پیدا کردند.
واژه ایکیگای معمولاً برای اشاره به منبع ارزش در زندگی یک شخص یا اشاره به چیزهایی که زندگی یک شخص را ارزشمند می‌کنند، استفاده می‌شود. همچنین، از این واژه برای اشاره به شرایط ذهنی و روحانی‌ای به کار می‌رود که تحت آن‌ها اشخاص احساس می‌کنند که زندگی آن‌ها ارزشمند است. این شرایط لزوما به شرایط اقتصادی یک شخص یا شرایط کنونی اجتماع مربوط نیست. حتی اگر کسی احساس کند که شرایط کنونی تیره است، ولی در ذهن خود هدفی داشته باشد، ممکن است ایکیگای را احساس کند. رفتارهایی که باعث می‌شود که ایکیگای را احساس کنیم، کارهایی نیستند که مجبور به انجام آن‌ها می‌شویم؛ این رفتارها خودبه‌خود و طبیعی هستند.
اما اگر دوست دارید، در این‌باره بیشتر بدانید، کتاب «ایکیگای» اثر فرانچسک میرالس و هکتور گارسیا یکی از آثار پرفروش این روزهاست.
این کتاب درباره جزیره‌ی اوکیاناوای ژاپن است که بیشترین صدساله‌های جهان آنجا زندگی می‌کنند. آنان خشنودند و عمری طولانی دارند و راز طولانی زیستن خود را «ایکیگای» می‌دانند. ایکیگای را می‌توان سرنوشت یا غایت بودن معنا کرد و یا انگیزه‌ای قدرتمند، عمیق و درونی برای حرکت در مسیری خاص! ژاپنی‌ها معتقدند هر انسانی با سرنوشتی خاص یا ایکیگایی منحصربه‌فرد به دنیا آمده است. ایکیگای سلوک طولانی زیستن است. زیستن با هرآنچه که با آن پیوندی عمیق خورده‌ایم.
ژاپنی‌ها سبک زندگی به‌خصوصی دارند. آن‌ها معتقدند برای سالم و شاد زیستن باید شیوه‌ی خاصی از عادات را برگزید. این عادت‌ها در همه جای زندگی حضور دارند. از رژیم‌های غذایی سالم شروع می‌شوند. تنوع فراوان گیاهان و غلات، مصرف کم نمک و شکر، وعده‌های بیشتر، ترک غذا قبل از سیری و مصرف غذاهای مملو از آنتی اکسیدان مثل چای سبز. همچنین حرکت کردن و فعالیت بدنی، هرچند سبک نیز اهمیت خاص خود را دارد. این شیوه‌ی خوردن و حرکت کاملاً با شیوه‌ای که زیست امروزه ما را وادار به آن می‌کند، متفاوت است. اما این همه چیز نیست. جسم سالم نیازمند ذهن و روحی آرام است. اهمیت مراقبه، مدیتیشن و ایکیگای در این لحظه است.
در کتاب ایکیگای می‌آموزیم که رهایی از اضطراب قدم اول است. کاهش استرس زندگی روزمره اهمیت فراوانی دارد و شرط لازم برای زندگی طولانی است. در فرهنگ ژاپنی این کار با مراقبه و فعالیت‌هایی نظیر یوگا انجام می‌شود تا به انسان‌ها در کاهش اضطراب خود کمک کند. نویسنده در این کتاب از ذات اضطراب‌آور زندگی مدرن صحبت می‌کند. «موریتا» شیوه‌ای ژاپنی برای غلبه بر این اضطراب همیشگی است. این روش توسط سوما موریتا، روانشناس و مراقب بودایی اختراع شده است تا به انسان کمک کند که بر اضطراب مزمن و افکار ناراحت‌کننده و وسواس‌گونه غلبه کند. موریتا از چهار مرحله برای نیل به این هدف نام می‌برد. فرد باید نخست تحت استراحت مطلق قرار بگیرد و هیچگونه فعالیتی برای مدتی نداشته باشد. در مرحله‌ی دوم موریتا شروع فعالیت‌های روزمره همچون نوشتن و پیاده‌روی را تجویز می‌کند. در مرحله‌ی سوم باید فعالیت‌های حرکتی و خلاقانه همچون رنگ‌آمیزی انجام شود تا انسان دوباره احساساتی چون شادی را به شکل ساده‌ی آن تجربه کند و در آخرین مرحله او با احساسات تازه و شفاف به دنیا بازمی‌گردد. البته تمامی این مراحل باید زیر نظر متخصص و روانپزشک انجام شود.
اما این کافی نیست، اینجاست که اهمیت ایکیگای آشکار می‌شود. تلاش برای جست‌وجوی چیزی برای فعالیت و تمرکزی دوباره، همانا مصداق ایکیگای است. ژاپنی‌ها آن را جریان می‌نامند. حالتی از لذت ناب و تمرکز عمیق بر روی چیزی که ما را از دلشوره‌ها، نگرانی‌ها و اضطراب‌های بی‌پایان دور می‌کند. ایکیگای دائما در ذهن ما جریان‌هایی را می‌سازد که به سلامت روح و ذهن ما کمک می‌کنند. جریان می‌تواند هرچیزی باشد. یک شغل حرفه‌ای، یک سرگرمی، ورزش، موسیقی، شطرنج و... در واقع جریان میان تمامی فرهنگ‌ها و مناطق جغرافیایی وجود دارد. ژاپنی‌ها عقیده دارند جست‌وجو برای یافتن همچین فعالیت‌هایی و وفق دادن خود با آن‌ها سبب لذت می‌شود. لذت نیز طول عمر و شادی را سبب می‌شود. مسئله‌ی مهم، تفاوت میان این نوع لذت با لذت‌هایی است که ما از سر بی‌حوصلگی، اضطراب و... به آن‌ها روی می‌آوریم. تفاوت در جنس لذت است که جریان مفید برای ذهن را فعال می‌سازد.
اما باید دانست که ایکیگای چیزی عجیب و غریب و انتزاعی نیست. وقتی از صدساله‌های ژاپنی در مورد ایکیگای پرسیدند، پاسخ‌ها بسیار ساده بود و البته مملو از زندگی: باغبانی کردن، چای خوردن، صحبت با دوستان و همسایه‌ها. ایکیگای همین است. اشتیاقی که ما را به حرکت وا می‌دارد. در کتاب ایکیگای به تحقیقات و بررسی‌های پزشکی نیز اشاره شده است. داشتن ایکیگای باعث عملکرد بهتر قلب، مغز، اندام‌های حرکتی و بهبود کلی سلامت می‌شود. ایکیگای سلامت را هم به ذهن می‌بخشد و هم به تن.
صدساله‌های اوکیناوا توصیه‌هایی برای ما دارند. کمتر نگران باشید، همیشه به دیگران لبخند بزنید و با روی گشاده معاشرت کنید، از هرآنچه دارید لذت ببرد تا دارایی‌هایتان را بیشتر درک کنید. عادت‌های خوب را در خود بپرورانید و تمرین کنید. روابط و دوستی‌ها را فراموش نکنید. آن‌ها باارزش‌ترین دارایی‌های شما هستند.
گزارشگر : سهیلا صدیقی
# تگ ها
