سوسکی که جهان را در نوردید و الان در آشپزخانه شماست!

به گزارش پایگاه خبری پروژه ایران، آفتی خانگی که در همه‌جا یافت می‌شود، منشأ دور از انتظاری دارد. سوسری‌ها که در سراسر جهان در خانه‌های انسان‌ها پیدا می‌شوند و به‌عنوان سوسک آلمانی شناخته می‌شوند، برخلاف نامشان از آلمان منشأ نگرفته‌اند.

به‌گزارش نیچر، مطالعه‌ای که به‌تازگی در مجله‌ی PNAS منتشر شده، نشان می‌دهد منشأ این موجود جنوب آسیا بوده و به‌دلیل گرایش به زیستگاه‌های انسانی در سراسر جهان گسترش پیدا کرده است.

کارل لینه، زیست‌شناس سوئدی اولین دانشمندی بود که در سال ۱۷۷۶ سوسری آلمانی (Blattella germanica) را در اروپا تشریح کرد، بنابراین فرض منشأ آلمانی آن مطرح شد. کیان تانگ، نویسنده‌ی مطالعه از دانشگاه هاروارد می‌گوید آن‌ها از آلمان منشأ نگرفتند، اما از آنجا به سراسر دنیا پراکنده شدند.

تانگ و همکارانش ژنوم ۲۸۱ سوسری آلمانی را که از ۱۷ کشور ازجمله استرالیا، اتیوپی، اندونزی، اوکراین و ایالات متحده جمع‌آوری شده بود، تجزیه‌وتحلیل کردند. آن‌ها از شباهت‌ها و تفاوت‌های بین ژنوم‌ها برای مشخص کردن این موضوع استفاده کردند که جمعیت‌های مختلف سوسری‌ها چه زمان و در کجا ایجاد شدند.

نزدیک‌ترین خویشاوند زنده سوسری آلمانی احتمالاً سوسری آسیایی (Blattella asahinai) به‌حساب می‌آید که هنوز در جنوب آسیا یافت می‌شود. سوسری آلمانی احتمالاً حدود ۲۱۰۰ سال پیش از سوسری آسیایی جدا شده است.

تقریباً ۱۲۰۰ سال پیش، سوسری آلمانی با رفت‌وآمدهای تجاری و نظامی خلفای اسلامی از غرب به خاورمیانه رفت و حدود ۳۹۰ سال پیش، با پیدایش استعمار اروپایی و ظهور شرکت‌های تجاری بین‌المللی نظیر کمپانی هند شرقی بریتانیا، شروع به گسترش به سمت شرق کرد. حدود یک قرن بعد، سوسری آلمانی به اروپا رسید و از آنجا به سراسر جهان گسترش پیدا کرد.

کلئو برتلزمایر، پژوهشگر گونه‌های مهاجم در دانشگاه لوزان در سوئیس می‌گوید استفاده از ژنومیک برای درک پراکندگی سوسری‌های آلمانی ضروری بود، زیرا گسترش این گونه، تهاجمی باستانی است و به‌قدری فراوان شده‌اند که بدون چنین ابزارهایی نمی‌توانیم متوجه شویم آن‌ها بومی اروپا نیستند.

موفقیت سوسری‌های آلمانی به‌خاطر سازگاری فوق‌العاده‌ی آن‌ها است. آن‌ها به‌راحتی با محیط‌های به‌شدت تغییریافته مانند زیستگاه‌های انسانی سازگار می‌شوند. همچنین چرخه‌ی تولیدمثل کوتاهی دارند و بسیار فرصت‌طلب هستند و به لطف این قابلیت‌ها می‌توانند به سرعت زیستگاه‌های جدید را اشغال کنند. مجموع این عوامل برای موفقیت یک گونه در دنیای تغییریافته به دست انسان، ترکیبی عالی به‌شمار می‌آید.

گزارشگر : تحریریه پروژه ایران