مأموریت: توجیه خریدهای خارجی زاکانی در شهرداری تهران!

به گزارش پایگاه خبری پروژه ایران، شهرداری تهران طی یکی دو سال اخیر نشان داده است که میل عجیب و غریبی به واردات خودروهایی دارد که در حمل و نقل عمومی استفاده می شوند.

زاکانی در آستانه برگزاری جام جهانی ۲۰۲۲ نیز درخواست خرید اتوبوس های دست دوم استفاده شده در این رویداد ورزشی را داشت. پیش از آن نیز طی نامه ای رئیس جمهور خواسته بود مجوز واردات ۱۰۰۰ هزار دستگاه اتوبوس با تعرفه صفر را صادر کند. با این حال، شهردار تهران به بهانه گران بودن خودروی داخلی و عدم ایفای به موقع تعهدات و این که اجازه گروکشی به خودروسازان نمی دهد، به مراد خویش رسید و در سفر دوم به چین قرارداد واردات ۲۵۰۰ دستگاه انواع خودروهای مورد استفاده در حمل و نقل عمومی منعقد شد. این موضوع با اعتراض و انتقادهای بسیاری مواجه شد، اما در مقابل، شهرداری هم در مقام توجیه درآمد.

واردات و کشف واقعیت توسط شهرداری تهران!
به تازگی نیز سخن‌گوی شهرداری تهران در خصوص اقدامات وارداتی زاکانی گفته است: «مدتی است که دوگانه انتخاب میان اتوبوس‌های تولید داخل یا اتوبوس‌های خارجی شکل گرفته است و برخی بدون بررسی دقیق ماهیت این دوگانه دســت به اظهارنظر می‌‍زنند، اما برای کشف واقعیت باید از منظر درست به تحلیل این موضوع پرداخت. شاید در نگاه اول طرح این سؤال که آیا باید شهرداری تهران میان تولید داخل یا واردات یکی را انتخاب کند منطقی و عادی به نظر برسد، اما نیم نگاهی به وضعیت فعلی حمل و نقل عمومی شهر تهران و آمار موجود، ما را به این نتیجه می‌رساند که این سؤال از اساس غلط است.»

تهران باید حداقل ۷ هزار اتوبوس فعال داشته باشد
عبدالمطهر محمدخانی افزوده است: «شهر تهران در وضعیت فعلی، حداقل به ۴ هزار دستگاه اتوبوس نیاز فوری دارد و تعداد بیش تر از این را باید در افق چند ساله برای تأمین اتوبوس در نظر گرفت. طبق طرح جامع ترافیک، تهران باید حداقل ۷ هزار اتوبوس فعال داشــته باشد، اما در وضعیت فعلی حدود ۳ هزار اتوبوس داریم. به عبارت دیگر، برای رسیدن به این خواسته باید ۴ هزار اتوبوس تأمین شود، حتا برخی برآورد‌ها در مورد نیاز تهران به اتوبوس، عدد ۱۱ هزار اتوبوس را نشان می‌دهند.»

وی درباره تأمین نیاز از طریق تولید داخل بیان کرده است: «ظرفیت تولید داخل برای تأمین اتوبوس کم‌تر از ۲ هزار دستگاه در یک سال است. با یک حساب و کتاب ساده مشخص می‌شود که انتخاب ما نمی‌تواند میان تولید داخل یا خارجی باشد، بلکه شهر تهران همزمان به تولید داخل و خارج نیاز دارد. شهرداری تهران برای رسیدن به نقطه مطلوب تمام راه‌های پیشرو را رفته گزینه اول استفاده از ظرفیت دولت بوده است.»

سخن‌گوی شهرداری تهران گفت: «شهرداری تمام تعهدات مالی‌اش را در این بخش انجام داده است، امیدواریم تا پایان ســال نزدیک به ۴۰۰ دستگاه اتوبوس را تحویل بگیریم. مسیر دوم تأمین نیاز از طریق تولید داخل است، شــهرداری تهران برای ۲ هزار و ۵۰۰ دستگاه قرارداد امضا کرد. تمام شرکت‌های تولیدکننده‌ای را که متعهد بودند و کیفیت مناسبی داشتند مورد بررسی قرار دادیم. برای نمونه با شرکت عقاب‌افشان قرارداد داریم و تمام ظرفیت خط تولید این شرکت را خریداری کرده‌ایم.»

شهرداری تهران در دو مسیر موازی
محمدخانی ادامه داده است: «همین طور توافقی که با شرکت مپنا در مورد اتوبوس برقی داشتیم. شهرداری تهران در مسیر موازی با دو مسیر ذکرشده، خریداری اتوبوس از شرکت‌های خارجی را در دستور کار قرار داد. در این مسیر اولویت با خرید اتوبوس‌های برقی است و در همین راستا قرارداد خرید ۲۵۰۰ اتوبوس برقی را با شرکت‌های باکیفیت و شناخته شده چینی بستیم؛ بنابراین ما نمی‌توانیم میان تولید داخل یا خارج انتخاب داشته باشیم. نباید فراموش کرد که میزان تیراژ تولید از سوی تولیدکنندگان داخل با نمونه خارجی قابل مقایسه نیست، ظرفیت تولید شرکت‌های چینی در مواردی که ما بررسی کرده ایم گاهی ۱۰ برابر ظرفیت داخلی است، به همین دلیل این مقایسه نمی‌تواند درست باشد.»

شهرداری به تمام تعهداتش عمل کرد
وی تصریح کرده است: «در میان شرکت‌های داخلی با متعهدترین‌ها قرارداد بسته‌ایم. شــهرداری نیز به تمام تعهداتش عمل کرد، حتا در مواردی باید فقط قسط اول را پرداخت می‌کردیم، اما قسط دوم را نیز پرداخت کردیم. تولیدکننده داخلی به دو شکل فعالیت می‌کند؛ برخی از تولیدکنندگان به درستی در این حوزه فعالیت می‌کنند، اما متأسفانه برخی خودروساز‌های معروف داخلی اقدام به واردات اتوبوس‌های چینی می‌کنند و از شهرداری تهران توقع دارند همان اتوبوس‌ها را به نام این که تولید داخل است، ۳۵ درصد گران‌تر از نمونه مشابه چینی خریداری کند.»

کمک به خودروساز از جیب مردم!
سخن‌گوی شهرداری در رابطه با این شرکت‌ها، گفت: «شهرداری تهران هرگز حاضر نیست از جیب مردم به خودروساز کمک کند. در نهایت باید قبول کرد که کمبود اتوبوس در شهر تهران را که منجر به انتظار طولانی مردم شریف تهران در صف‌های اتوبوس شده است فقط با اتکا به ظرفیت داخل نمی‌توان تأمین کرد؛ البته این گفته به معنای حذف تولیدات داخلی نیست بلکه شهرداری تهران تمام ظرفیت تولید داخلی را با دو شرط (کیفیت و تحویل در زمان‌بندی مشخص) خریداری می‌کند.»

این سخنان در حالی مطرح می شود که تولیدکنندگان داخلی با توجه به افزایش زیرساخت و بالا بردن ظرفیت تولید، توان تولید سالانه بیش از ۷ هزاردستگاه را دارند، اما این بخش از تولیدکنندگان بدون سفارش گذاری نمی توانند اقدام به تولید کنند، چراکه برخلاف خودروهای سواری و انواع خودروهای کار و تجاری، اتوبوس مشتری عام ندارد. بنابراین مشتری این نوع محصولات پیش از تولید باید مشخص شده باشد. به طور معمول هم شهرداری ها و وزارت کشور و در حجم کم‌تر شرکت های اتوبوس‌رانی درون شهری و برون شهری، اصلی ترین مشتریان این بخش از صنعت خودروسازی به شمار می آیند.

در این شرایط اگر واقعاً اولویت شهرداری تهران، خرید از خودروسازداخلی بود با توجه به تلاش های دوساله برای واردات باید بسیار زودتر از این ها اقدام به سفارش گذاری می کردند، حتا اگر بهانه عدم ایفای به موقع تعهد باشد نیز زمان کافی برای سفارش گذاری با تولیدکنندگان متعهد نیز وجود داشت. این که چرا شهرداری طی سال های اخیر اصرار عجیبی به واردات داشته است هنوز مشخص نیست، اما در هر صورت، آسمان صاف خواهد شد.

گزارشگر : تحریریه پروژه ایران