پروژه ایران : نوسان نرخ ارز در ماههای اخیر هرچند به صورت مقطعی دل صادرکنندگان را شاد میکند، اما تبعات در آن دراز مدت زنگ خطری برای تولید ودر نهایت صادرات است.
به گزارش پایگاه خبری پروژه ایران، سهم ایران از صادرات جهانی در سالهای گذشته به هیچوجه چشمگیر نبوده و این امر توسعه صادرات غیر نفتی را در راستای کاهش وابستگی اقتصاد کشور به درآمدهای نفتی ضروری ساخته است.
در همین راستا تاثیر نرخ واقعی ارز که یکی از متغیرهای مهم موثر بر صادرات غیر نفتی است. البته این امر تنها منطوط به ایران نمیشود بلکه لزوم توجه به نرخ ارز بهعنوان یکى از مباحث اساسى سیاستهاى کلان اقتصادى در ادبیات اقتصادى هر کشورى ضرورى است. نرخ ارز بیانگر ارزش پول هر کشورى است و ارتباط میان اقتصاد داخلى با دنیاى خارج را نشان میدهد.
بنابراین تنظیم مناسب نرخ ارز، توجه به تغییرات آن و عوامل مؤثر بر آن در هر شرایطى، میتواند موضوعى قابلبحث و بررسى باشد.
نوسان نرخ ارز دامن زدن به نااطمینانی است
اما باتوجه به نوسات نرخ در ایران چه بر سر صادرات غیر نفتی میآید؟ به نظر میرسد در نگاهی اجمالی افزایش هرچه بیشتر نرخ ارز بر میزان افزایش ارزش صادرات در کشور موثر است. همانطور که مسعود دانشمند عضو اتاق بازرگانی ایران در این باره میگوید: صادر کنندگان مایل به افزایش یا بالا بودن نرخ ارز هستند چرا که اگر نرخ دلار مثلا 25 هزار تومان باشد درازای فروش کالای 10 دلاری، 250 هزار تومان پول دریافت می کنند اما اگر این نرخ به 30 هزار تومان برسد قطعا 300 هزار تومان دریافت می کنند.
وی دراین باره تصریح کرد: از آن سمت ماجرا اگر نرخ دلار کاهش بیابد میزان دریافتی صادر کننده نیز به تبع قیمت جدید کاهش می یابد، بنابراین صادر کننده یا وارد کننده هر کدام به زعم خود به دنبال دریافت بالاترین درآمد و کسب سود برای خود هستند.
نوسانات نرخ ارز که برصادرات غیر نفتی تأثیر گذار می باشد، باعث میشوند که درآمدهای ارزی دستخوش نوسان شده و برنامه ریزی های توسعه اقتصادی درفضائی نامطمئن صورت گیرد. از این رو نوسانات آن می تواند صادرات و در نتیجه رشد کشور را تحت تاثیر قرار دهد.
رشد ارزش صادرات محصولات کشاورزی
با توجه به افزایش نرخ ارز در ماههای اخیر این موضوع تاثیر زیادی بر رشد ارزش صادرات محصولات کشاوزی داشته است.
بنا بر اطلاعات منتشر شده ازسوی وزارت صمت، از ابتدای امسال تا پایان دی ماه ۶ میلیون و ۷۷۵ هزار و ۶۵۸ تن محصول کشاورزی، غذایی، دامی و شیلاتی به ارزش چهار میلیارد و ۸۷۳ میلیون و ۱۹۴ هزار و ۸۸۴ دلار صادر شده که نسبت به مدت مشابه سال ۱۴۰۱ رشد ۸.۴ درصدی در وزن و ۲۲ درصدی در ارزش داشته است.
به نظر میرسد سهم دی ماه در صادرات ۱۰ ماهه محصولات غذایی و کشاورزی ۷۵۱ هزار و ۲۲۰ تن کالا به ارزش ۵۵۱ میلیون و ۵۵۶ هزار و ۷۳۵ دلار بوده که نسبت به دی ماه سال قبل، ۱۶ درصد در وزن و ۲۱ درصد در ارزش با افزایش همراه بوده است.
رکود تولید در دی ماه بحرانی شد.
هرچند صادرات غیر نفتی به تبع نرخ ارز رشد مناسبی داشته اما تولید در همین فضا بسیار متضرر شده است. همانطور که شاخص مدیران خرید برای کل اقتصاد و بخش صنعت از کاهش رکود در دی ماه سال جاری حکایت دارد. براساس ارزیابیها عدد به دست آمده برای این شاخص در کل اقتصاد ۵۰.۸۴ و بخش صنعت ۵۱.۶۵ بوده که نسبت به ماه قبل بهبود اندکی داشتهاند و توانسته از مرز رکود خارج شوند.
رکود تولید در دی ماه بحرانی شد
بر اساس گزارش منتشر شده از اکوایران، نوسان نرخ ارز با توجه به اینکه شرکتها با کمبود شدید نقدینگی و سرمایه در گردش مواجه هستند، بروز مشکلات در تامین مواد اولیه را به دنبال داشته و به نظر میرسد به دلیل ناپایداری و افزایش نرخ ارز شوک جدیدی به بخش تولید وارد شود.
از طرفی، تداوم سیاستهای نادرست و وضع قوانین غیرکارشناسانه نیز ادامه کاهش صادرات را به دنبال داشته است. همچنین در چند ماه گذشته بخش قابل توجهی از شرکتها با ظرفیت پایینتر از توان خود تولید کردهاند، بنابراین برای جبران فشار هزینهها و با توجه به کمبود مواد اولیه و مشکلات تأمین مالی، نیروی انسانی خود را کاهش دادهاند.
این در حالی است که بسیاری از شرکتها نیز در ماههای اخیر به دلیل شرایط اقتصادی کشور با کمبود نیروی کار ماهر و عدم تمایل نیروی انسانی به اشتغال روبرو هستند.