در نخستين نشست پژوهشي سی و نهمین جشنواره بین‌المللی موسيقی فجر رابطه «موسیقی و هوش مصنوعی» توسط میثم روشنی (پژوهشگر هنر) مورد بررسی قرار گرفت.

به گزارش پایگاه خبری پروژه ایران، نخستین نشست پژوهشی جشنواره سی و نهم در برنامه زنده گفتگوی ویژه فرهنگی «رادیو گفتگو» شامگاه ۲۳ بهمن‌ماه از ساعت ۲۰ تا ۲۱ با اجرای مهدی امین‌فروغی بعنوان کارشناس مجری برگزار شد.

میثم روشنی به عنوان مهمان برنامه محوریت سخنرانی خود را بر پایه «موسیقی و هوش مصنوعی» قرار داد و در سخنانی گفت: موسیقی نوعی انرژی ارتعاشی است که با جابجای ذرات صوت موجب یک تجربه شنیداری می‌شود و از طرفی موسیقی می‌تواند برای انسان تبدیل به یک پدیده قابل اندازه‌گیری شود.

او در تعریف هوش مصنوعی نیز توضیح داد: هوش مصنوعی دارای تعریف مفصلی است اما در تعریفی خلاصه باید دو‌مفهوم پایه یعنی خوشه‌بندی و پیش‌بینی را مورد بررسی قرار داد. مثلا یکی از چالش‌ها در برگزاری رویدادهای هنری تامین مالی است و‌ اینکه آیا این کار توجیح اقتصادی دارد یا نه؟ در همین سطح بنیادین با خوشه‌بندی و پیش‌بینی می‌توانیم جواب این سوال بنیادین را بدهیم.

روشنی درباره حوزه‌های اثرگذاری هوش مصنوعی نیز اظهار کرد: این حوزه‌ برای ما مفهومی را تحت عنوان اقتصاد موسیقی شکل می‌دهد. اگر بخواهیم یک رویداد موسیقی را برگزار کنیم، قطعا میزان اثرگذاری آن رویداد در جامعه برای ما مهم است؛ پس باید درباره ذائقه مخاطب و رفتار فرهنگی‌اش مطالعه کنیم تا در نهایت به الگوهای کلان فرهنگی در این حوزه برسیم. البته بحث مخاطب‌شناسی را علاوه بر حوزه اقتصادی می‌توانیم‌ در حوزه آموزش هم بررسی کنیم تا ذائقه فردی او را توسعه دهیم. موسیقی یکی از فرآیندهای مهم ذهنی انسان است که توجه ویژه‌ای از سمت جامعه علمی به آن می‌شود.

 او ادامه داد: یکی از وجوه موسیقی، موسیقی کاربردی است که هدف مشخصی دارد. در محیط‌های جدید، تجربه‌های جدید شنیداری شکل می‌گیرد. هوش مصنوعی نیز موجب کم‌شدن چالش‌های همزمانی نیز می‌شود. امكان شنيدن صدای انسانی كه وجود خارجی ندارد، توسط هوش مصنوعی هم‌اکنون میسر شده است اما این به معنای مرگ هنرمند یا بی‌نیازی از هنرمند نیست؛ بلکه صرفا امکانی است که هنرمند را با لایه پیچیده‌تری از حرفه خودش مواجه می‌کند. شاید این تعبیر خوش‌بینانه‌ای از هوش مصنوعی به نظر برسد اما باید بگویم این فضا می‌تواند، شرایط هنرمند را دگرگون کند.

این پژوهشگر تاکید کرد: ما باید قبول کنیم که بخشی از هنر آهنگساز ، مبتنی بر محاسبه و اندازه‌گیری است. اینجا هوش مصنوعی کمک زیادی به آهنگساز می‌کند و تجربیات جدیدی به هنرمند می‌دهد و این تجربیات با هوش مصنوعی دستخوش بازاندیشی می‌شود. حتی افراد دیگر می‌توانند در تولید اثر با آهنگساز معاشرت کنند و اینجاست که بحث هنر تعاملی مطرح می‌شود که در هنر معاصر دارای اهمیت زیادی است.

او درباره مفهوم خلافیت انسان توضیح داد و گفت: هنرمند با کمک هوش مصنوعی می‌تواند خلاقیت خود را توسعه ببخشد. هوش مصنوعی ما به ازای هوش انسان نیست اما توسعه‌دهنده آن محسوب می‌شود.

روشنی در بخش دیگری از سخنانش نیز درباره مقوله پژوهش و هوش مصنوعی گفت: اگر به درستی از این فناوری استفاده کنیم، قطعا هوش مصنوعی در این حوزه موثر خواهد بود. یکی از مهم‌ترین کارکردهایش نیز بخش تاریخ موسیقی است که به ما امکان می‌دهد قسمت‌های از بین رفته یک موسیقی قدیمی را بازتولید کنیم.

سی‌ونهمین جشنواره بین‌المللی موسیقی فجر به همت دفتر موسیقی معاونت امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، توسط انجمن موسیقی ایران با همکاری بنیاد رودکی به دبیری رضا مهدوی از ۲۳ تا ۲۸ بهمن، امسال در بخش‌های رقابتی (جایزه باربد) و غیررقابتی همزمان در تهران و ۱۴ استان دیگر در حال برگزاری است و جایزه ترانه،‌ جایزه موسیقی و رسانه، بخش سرود و نشست‌های پژوهشی برنامه‌های دیگر این دوره از جشنواره است.