به گزارش پروژه ایران، بر اساس تازه ترین گزارش گمرک ایران، آمار واردات قطعی انواع خودرو سواری در 9 ماهه سال جاری ذیل ردیف تعرفه 8703 به تعداد 4386 دستگاه و به ارزش 86 میلیون و 478 هزار دلار بوده است.
این در حالیست که در 9 ماهه سال گذشته تعداد 247 دستگاه خودرو سواری به ارزش 7 میلیون و 513 هزار دلار وارد کشور شده بود.
با وجود آمار ترخیص نزدیک به 4300 دستگاه خودرو سوال مهمی که در این بین وجود دارد این است که تا کنون چند دستگاه از خودروهای وارد شده، فرایند پلاک و شماره گذاری را طی کرده اند و از آن مهم تر، تا کنون چند خودرو به ثبت نام کنندگان این خودرو ها تحویل شده است؟
برای پاسخ به این سوال، لازم است تا به بررسی فرایند "ترخیص تا شماره گذاری (پلاک)" خودروهای وارداتی بپردازیم.
سه مرحله مهم ترخیص تا شماره گذاری خودرو های وارداتی چیست؟
در حوزه ترخیص خودرو 3 مرحله اصلی و مهم وجود دارد که به ترتیب شامل:
پروسه 3ماهه تخصیص ارز واردات از محل ارز صادرات اشخاص
1- فرایند تخصیص ارز جهت واردات خودرو: بررسی ها نشان می دهد، ارز واردات خودرو، از طریق ارز حاصل از صادرات اشخاص ( ارز صادرات خود و غیر ) می باشد. نکته ای که در این بین وجود دارد این است که در رویه تامین ارز واردات خودرو از محل صادرات غیر، فرایند تخصیص، تامین ارز و فرایند دریافت گواهی ثبت آماری بانک مرکزی (کد ساتا) عملا فرایندی زمان بر است و بین 3 الی 4 ماه طول می کشد.
به بیانی دیگر در این رویه وارداتی، تنها شرکتهایی که حداقل از 3 تا 6 ماه پیش اقدام به ثبت نمایندگی برای واردات کرده اند می توانند کد ساتا را دریافت و فرایند ترخیص خودرو از گمرک را تا انتها طی کنند، به عبارت دیگر شرکتهای جدیدی که قصد واردات دارند باید این پروسه ی 6 ماهه را طی کنند.
2- مدارک مورد نیاز برای ترخیص: دیگر نکته ای که در خصوص ترخیص خودروهای وارداتی از گمرک وجو دارد، اخذ مجوزهای استاندارد 85 گانه ی مرتبط با خودرو است.
البته نکته ای که در این خصوص وجود دارد این است بعد از مطرح شدن برخی حواشی در خصوص رسوب خودرو در گمرکات و بنادر با ورود معاون اول رئیس جمهور رویه سهل گیرانه تری درخصوص دریافت مجوزها صورت گرفت. به این ترتیب با همکاری سازمان ملی استاندارد در خصوص ترخیص خودرو های وارداتی تسهیلات قابل توجهی در خصوص استاندارهای 85 گانه لحاظ شده است.
بر این اساس پیگیری ها نشان می دهد هم اکنون تنها خودروهایی که استاندارد آلایندگی را کسب نکرده اند اجازه ی ترخیص از گمرکات را نخواهند داشت.
3- مشکلات خرید خودرو توسط واردکنندگان: از طرفی دیگر نکته ای که به نظر می رسد می تواند به عنوان آخرین عامل برای وضعیت فعلی خودرو های وارداتی مطرح شود، وجود چالش ها و مشکلاتی است که مقابل واردکنندگان در حوزه تامین خودرو وجود دارد که البته در این خصوص بایستی شفاف سازی بیشتری صورت گیرد.
تاکنون معدود خودروی وارداتی پلاک و تحویل داده شده است
لازم به ذکر است طبق اخبار رسمی تاکنون که ماه ها از واردات خودرو می گذرد، نسبت به خودروهای ترخیص شده تعداد بسیار محدودی پلاک و به خریدار آن تحویل داده شده است. به عبارت دیگر تاکنون تعدادی خودرو نیز فرایند ترخیص تا شماره گذاری ( پلاک شدن ) را طی کرده اند اما هنوز به خریداران آن ها تحویل داده نشده است. مسئولان دولتی در این خصوص تاکید دارند که رفتارهای تجاری از عوامل مرتبط با تاخیر در تحویل خودروهای پلاک شده به متقاضیان است.
البته نکته ای که وجود دارد این است که وزارت صمت باید در مورد خودروهایی که فرایند ترخیص تا شماره گذاری را طی کرده اند شفاف سازی کند تا آمار دقیق این خوردوها مشخص شود.